अघि बढेन धरान–मुलघाट सुरूङ मार्ग, निर्माण सुरू गर्न प्रदेश सांसदहरूको माग

विराटनगर । प्रदेश र संघीय सरकारको नीति कार्यक्रम र बजेटमा पटक–पटक समावेश भएर पनि कोशी राजमार्गलाई डेढ घण्टा छोटो बनाउने धरान–मुलघाट सुरूङ मार्गको निर्माण अघि नबढ्दा कोशी प्रदेश सभाका सांसदहरूले ढिलाइप्रति चासो देखाएका छन् ।

कोशी प्रदेश सभाको बुधबारको बैठकमा सुरूङ मार्गको सरोकार क्षेत्रका सांसदहरूले सुरूङ मार्ग निर्माणको काम अघि बढाउन प्रदेश र संघीय दुवै सरकारलाई आग्रह गरेका हुन् । 

प्रदेश सभाको शुन्य समयमा बोल्दै धनकुटाका प्रदेश सांसद इन्द्रमणि पराजुलीले सुरूङ मार्ग बनेको खण्डमा धनकुटाबाट एकघण्टामा धरान आइपुगिने बताए । उनले मुलघाटदेखि धरानसम्मको डेढ घण्टाको उकालो ओरालो बाटो पाँच मिनेटमै पार गर्न सकिने बताए ।

प्रदेश संरचना स्थापनापछि बनेको पहिलो सरकारले आर्थिक बर्ष २०७६–७७ को बार्षिक बजेटमा धरानदेखि धनकुटाको मूलघाटसम्मको सुरूङ मार्ग निर्माण गर्ने योजनालाई प्रदेश सरकारले उच्च प्रथामिकताको योजनाका रूपमा अघि सारेको थियो । 

तर उक्त सुरूङ मार्ग निर्माणको लागत ठूलो हुने भएपछि संघीय सरकारमार्फत अघि बढाउने भन्दै आर्थिक वर्ष २०७८–७९ को संघीय बजेटमा धरान–धनकुटा सडकखण्ड अन्तरगत धरान–लेउती (दुरी छोट्याएर) सुरूङ मार्ग निर्माण गर्न विस्तृत अध्ययन लगायतका काम सुरू गर्ने उल्लेख गरिएको थियो । 

सरकारले सोही आर्थिक बर्षमा अघि बढाएको सिद्धबाबा सुरूङ मार्ग ब्रेक थ्रु हुने अवस्था बनेपनि कोशी प्रदेशकै गौरवको आयोजनाका रूपमा अघि बढ्ने धरान–मुलघाट सुरूङ मार्ग भने अहिलेसम्म निर्माण नभपछि प्रदेश सांसदहरूले सरकारको ध्यानाकर्षण गराएका हुन् ।

‘धनकुटाको घुमाउने चौतारो हु्ँदै मुलघाट कटेपछि धरानसम्म हिंडेर झर्नेहरू पनि हामी नै छौं, यातायातको सुविधा भएपछि धरानबाट फेदी पुग्न अहिले पनि एक घण्टा लगाएर जानुपर्छ’ सांसद पराजुलीले भने, ‘सरकारले धेरैवटा सुरूङमार्ग निर्माण गर्ने कार्यक्रम ल्याएको छ, तर धरान–मुलघाट सुरूङ मार्ग निर्माणका लागि भने अझैसम्म ठेक्का लागेको छैन, कोशी प्रदेशलाई पनि अब सुरूङ युगमा प्रवेश गराउनु पर्छ ।’

उनले मुलघाट या लेउती आसपासबाट धरानको फुस्रेसम्म सुरूङ मार्ग बनेको खण्डमा ३ दशमलव ८ किलोमिटरमै सुरूङ छेडिने दाबी गरे । सुरूङ बनेको खण्डमा धनकुटाबाट धरान एकै घण्टामा पुगिने बताए । 

‘यो सुरूङ मार्गले कोशी प्रदेशकै गौरव हुनेछ, पहाडी जिल्लाहरू संखुवासभा, भोजपुर, तेह्रथुम, पाँचथर र  ताप्लेजुङसम्मकै यातायातको दुरी घट्छ’ उनले भने, ‘अब हामीले यो अवसरलाई समेट्नुपर्छ, कोशी प्रदेशकै गौरवको आयोजनाका रूपमा सुरूङ मार्ग निर्माणलाई अघि बढाउनुपर्छ, म सरकारको सवै सरकारको ध्यानाकर्षण गराउँदछु ।’

कोशी प्रदेश सभाका अर्का सांसद रमेशकुमार बस्नेतले भारत र चीनलाई जोड्ने त्रिदेशीय सडकका रूपमा निर्माण हुने रानीदेखि किमाथाङ्का जोड्ने ३८५ किलोमिटर लामो सडकखण्ड अन्तरगत धरान–मुलघाट सुरूङ मार्ग निर्माण गर्नुपर्ने बताए ।

कोशी प्रदेशका पहाडी र हिमाली जिल्लामा निर्माणको सम्भावना रहेका ठुला जलविद्युत आयोजना र आठ हजार मिटरमाथिका ठूला तथा अन्य हिमाल रहेका पर्यटकीय क्षेत्रको विकासमा समेत सुरूङ मार्गले सहयोग गर्ने दाबी गरे ।

‘धरानदेखि लेउतीको सुरूङमार्गको डीपीआर बनेको छ, तर काम अघि बढेको छैन’ उनले भने, ‘करीव चार किलोमिटर सुरूङ मार्ग निर्माण भएमा कोशी राजमार्गको बाटो छोट्टिने छ, यो सुरूङ मार्गलाई बहुद्देश्यीय रूपमा अघि बढाउनु पर्छ ।’

सोही सुरूङ मार्गमार्फत कोशीको पानी ल्याएर धरानसहित इटहरी र विराटनगरमा देखिएको खानेपानीको समस्या समाधान गर्न सकिने उनले बताए ।

‘यो सुरूङ मार्गलाई बहुदेश्यीय बनाएर लैजानु पर्दछ, धरानमा पानी समेत व्यवस्था गर्न सकिन्छ, इटहरी र विराटनगरलाई समेत पानीको व्यवस्था गर्न सकिन्छ’ उनले भने, ‘एउटै आर्थिक बर्षमा सुरू भएका अन्य सुरूङ मार्ग भने निर्माण सकिने अवस्थामा पुगेका छन्, तर यसलाई अघि बढाउन पहल भएन, आगामी बर्षदेखि नै यो सुरूङ मार्ग निर्माणका लागि ठेक्का लगाउन संघीय सरकारसम्मै पहल होस् ।’

स्रोतका अनुसार धरान–मुलघाट सुरूङ मार्ग निर्माण गर्नका लागि भने करीव ११ अर्ब १३ करोडको लागतको विस्तृत आयोजना प्रतिवेदन तयार भइसकेको जनाइएको छ ।

यो सुरूङ मार्ग निर्माण भए कोशी प्रदेशबाट सवैभन्दा छोटो मार्गका रूपमा भारत र चीनसँगको सिमाना जोडिने छ । कोशी प्रदेशका ५ वटा जिल्लाहरूको सडक यातायातमा सहजता बढ्ने दाबी गरिएको छ ।